Ali Görkem Userin

(İmanın ve İktidarın Hizmetinde İslam Mimarisi, Henri Stierlin, YKY, Sanat Tarihi)

Yazık ki, İslam dünyasındaki tembelliğin -ve biraz da kendini küçük görmenin- bir sonucu olarak köklü medeniyetimize ve kültürel mirasımıza dair yapılan çalışmaların çoğu da Batılı araştırmacıların imzasını taşıyor. Bu durumun son örneklerinden biri de İskenderiye doğumlu sanat tarihçisi Henri Stierlin’in İmanın ve İktidarın Hizmetinde İslam Mimarisi adlı çalışması. Asrı Saadet’ten başlayarak Osmanlı’nın son dönemlerine kadar İslam sanatının ve mimarisinin doğuş ve gelişimini merkezî eserler üstünden anlamaya çalışıyor Stierlin. Biyofrafisinde, “Anıtların yapı ve biçemlerini Müslüman filozofların mistik ve sembolik düşüncesiyle ilişkilendirerek” incelediği söylense de, Stierlin’in İslam’a uzak olması ve dışardan bakması kimi noktaları anlamasını imkansızlaştırmaktadır. Örneğin bir minyatüre bakarak Efendimizin (sav) çölde yüzü örtülü namaz kıldığını falan iddia etmektedir suret yasağından habersiz. Bu ve benzeri birkaç noktayı dışarda bırakırsak, kitap, İslam mimarisine giriş için iyi bir temel kaynaktır. Gerek anlattığı dönemleri sanat tarihi dışında başka açılardan da ele alması ve gerekse içerdiği yüzlerce görsel malzeme avantajından dolayı bu konuya meraklı arkadaşların görmesini, okumasını öneririz. İlk mescit ve camilerden başlayıp saraylara gelene dek tüm mimari unsurları ve dönemleri ele alan kitabın sonundaysa İbn Battuta’dan İbn Haldun’a o dönemlerin tanıklarının metinlerinden seçmeler yer alıyor.


GENÇ'ın Yazısı.