Gemileri Karadan Ragnar mı Yürüttü Fatih mi?
İstanbul’un (Konstantinepolis) fethi 29 Mayıs tarihi, Pazar gününe denk geldiği için bu yıl daha büyük coşkuyla kutlandı. İstanbul’un fethi ile ilgili eskisine nazaran etkinlikler artmaya başladı, Fetih 1453 filmi geçtiğimiz yıllarda çekilmişti. Bu filmin tam olarak beklentileri karşıladığı söylenemez. Gişe rekorları kırsa da daha ciddi ve uzun metrajlı filmler ya da diziler gerekiyor.
Biz, fethi ve onun açtığı çığırları henüz anlatamadık ama History Channel’da yayınlanan Vikingler(Vikings) dizisi resmen rol ve icat çalıyor. Güya M.S. 8. Yüzyıldaki Vikinglerin Paris kuşatmasında Fransa prensesi ile evlenerek düklük ünvanı alan Rollo, Siene nehrini zincirlele kapatıp nehirden geçecek gemileri yakmaya başlamış. Bunu gören Ragnar Lothbrok komutasındaki Viking birlikleri, çaresiz kaldıkları için geride kalan gemilerini, karadan yürüterek Siene nehrinin başka bir koluna aktarmışlar ve bu sayede Paris’e daha çok yaklaşabilme imkânı bulmuşlar, ancak bu girişim de fayda vermemiş ve Rollo komutasındaki Fransızlar, Vikingleri nehirde de geri püskürtmeyi başarmışlar. Ragnar’ın dahiyane fikri, Floki’nin gemi ve marangoz işçiliğindeki dehası Vikingleri paris surlarına bile ulaştıramamış görünüyor, en azından şuana kadar yayınlanan bölümleri baz alırsak. Peki, bu dizide anlatılanlar gerçek mi? History Channel senaristleri bu diziyi gerçek tarihten esinlenerek senaryolaştırdıklarını söyleseler de hiçbir tarihi kayıtta Vikinglerin karadan gemi yürüttüğünden bahsedilmiyor. Ya da orta çağ tarihçilerinin bahsettiği, kano benzeri küçük 5-6 kişinin taşıyabileceği nehir araçlarını gemi olarak görüyorlarsa başka. Ama Vikingler dizisindeki gemiler 50den fazla savaşçı ve bir o kadar da yükü taşıyabilecek kapasitede. Yani History Channel, olmayan bir tarihi bile kendince süsleyerek müthiş bir şekilde sunabiliyorken bizim elimizde her türlü kayıt olmasına rağmen hala adam akıllı bir dizi/film yapamadık.
Vikingler hakkında bizi ilgilendiren ilginç bir şey daha var, bu kez diziden bahsetmiyorum, bu kez tarihi bir gerçekten bahsediyorum. Ayasofya Camiinin içerisinde bir köşede Viking harfleriyle kazınmış bir yazı var. Yazının ne zaman yazıldığı ve tam olarak ne ifade ettiği bilinmiyor ama tek bilinen şey Vikinglerin kullandığı alfabe olduğu ve Halftan (Halvdan) isminin okunabildiğidir. Bazı tarihçilere göre 10. Yüzyılda İstanbul’da Vikinglerin bulunmuş olabileceği yönünde ancak ticaret amaçlı bir iki kişilik bulunma mı yoksa bir ordu halinde bulunmamı tam olarak aydınlatılabilmiş değil. Yani Vikinglerle Fatih’in Ayasofya gibi bir ortak paydası da var ama ne düzeyde bilemeyiz.
Her ne kadar tarihi kayıtlar elimizde bulunsa da artık kayıtlar önemsenmiyor ve uluslararası medyanın sunduğu şekilde belleklere kazınıyor tarihi olaylar. Şuana kadar ki mevcut tarihi, kazananlar yazmıştı, şimdi ise bir de film ve dizilerle geçmişi hiç olmadığı şekilde işlerine gelen yönde anlatıyorlar. Bizim artık uluslararası kaliteli diziler çekmemiz lazım. Diriliş dizisi belki bir başlangıç. Umarım devamı artarak çeşitlenerek gelir.
Sami Yaylalı'ın Yazısı.