Kanada’da Küresel İşitme Engelli Müslümanlar platformu’nun hayata geçirdiği harika bir proje var. Amerikan İşaret Dili’ni kullanarak İngilizce konuşan topluluklarda işitme engelli çocuklara işaret diliyle İslamiyet’in genel kavramlarını öğretmeyi amaçlıyorlar. Global Deaf Muslim Canada (Küresel İşitme Engelli Müslümanlar, Kanada) platformu ile yaptıkları bu çalışma hakkında kısa bir söyleşi gerçekleştirdik.

Öncelikle sizi tanıyarak başlayalım. Global Deaf Muslim Canada nedir, ne iş yapar?

Küresel İşitme Engelli Müslümanlar, kâr amacı gütmeyen Kanada merkezli gönüllü bir platformdur. Kanada genelinde işitme engelli yaşayan veya işaret dili ile iletişim kuran toplulukları, İslamiyet’e erişebilir olmalarını sağlamak amacıyla kuruldu. Kuruluşumuz işaret dilini İngilizce kullanan toplumun ihtiyaçlarını karşılayabilmek için Kanada genelinde camiler, okullar ve diğer kuruluşlarla iş birliği hainde çalışmalar yapmaktadır. Vizyonumuz işitme engelli Müslümanların karşılaştıkları zorluklar konusunda bilinçlendirme sağlamak ve ASL (Amerikan İşaret Dili) tercümeleri yaparak Müslüman toplumlarda düzenlenen etkinliklere işitme engelli Müslümanların da dahil edilmesini sağlamak.

Ne tarz etkinlikler mesela?

Cuma hutbeleri, İslami sınıflar, konferanslar, bayram namazları ve diğer Müslüman festivallerinde ASL erişim noktaları oluşturuyoruz ve hutbelerin simultane tercümelerini yapıp Amerikan işaret dili kullanan Müslümanların hutbeleri, bayram namazlarını, İslami konferansları en iyi şekilde anlamalarını sağlıyoruz.

Müslüman çocuklar için de bir çalışmaya başlamışsınız bu günlerde. “Elhamdulillah”, “Bismillah” kelimelerini ve bazı kısa surelerini Amerikan İşaret Dili ile hazırlıyorsunuz. İşitme engelli Müslüman çocuklar için böyle bir proje oluşturmaya nasıl karar verdiniz?

Biz Amerikan İşaret Dili’ne tercüme yaparken İslami terminolojiyi göz önünde bulundurarak tercüme yapmaya çalışıyoruz. ASL için işitme engelli toplulukların kullandığı bir terminoloji oluşturup tercümelerimizi bu şekilde hazırlıyoruz ve işitme engelli çocukların küçük yaşta bu terminolojiye hakim olmalarını sağlıyoruz.

Bunun örneğini daha önce hiç görmedik sanıyorum.

Maalesef öyle. Amerikan İşaret Dili’nde dini terimlerin ifade edilebileceği hiçbir eş değer işaret yok. Yeni yeni oluşturmaya başlanmış işaretler. Verdiğimiz hizmetlerin topluma gerçekten fayda sağladığını gördüğümüzden bu yana daha çok çalışıp Amerikan İşaret Dili’ni online olarak insanlara ulaştırabilmeyi amaçladık ve bu minvalde online projeler de gerçekleştirdik.

İşaret dili neden bu kadar önemli?

İşaret dili işitme engelli toplumlarda iletişimin özüdür. Ancak işaret dili kültürel yapıyı aktarmak ve tarihi gelecek nesillere gösterebilmek için bir araç sayılmıyor, yalnızca iletişim kurmak için bir araç halindedir. İşaret dili işitme engelli kişilerin kimliğini geliştirmede önemli bir bileşendir. Bu meşru bir dildir, sadece herhangi bir konuşma dilinde olduğu gibi kendi gramer kuralları, sözdizimi ve anlamsal seviyeye sahiptir.

Peki işaret dili kullanan insanlardan bu çalışmalarınız sonucunda nasıl tepkiler aldınız?

İşaret dili kullanıcıları dini içerikli bir dile sahip oldukları için ve bu konuya erişim sağlayabildikleri için çok güzel tepkiler veriyorlar. Aynı zamanda Müslüman olmayan işitme engelli kişilerin de İslamiyet hakkında terminolojik bilgi sahibi olmaları için de büyük bir şans. Az önce de söylediğimiz gibi işaret dili işitme engelli topluluklar için kendi dinleri hakkında bilgi edinmeleri için bir araç olmaktadır ve bu çok heyecan verici bir girişimdir.

Son olarak genç Müslümanlar için yaptığınız diğer çalışmaları bizimle paylaşır mısınız?

Şu an online olarak Amerikan İşaret Dili içerikli videolar hazırlıyoruz. İlk olarak İslami vakıfları tanıtan bir video hazırlayacağız. Bunun dışında en büyük projelerimizden birisi Amerikan işaret dili ile Kur’ân-ı Kerîm tercümesi hazırlayıp, online erişime açık bir video halinde bunu yayınlamak.

Çalışmalarınızda Allah’tan kolaylıklar ve bereketler diliyorum.

Çok teşekkür ederiz.

Hatice Sarı Tan'ın Yazısı.