Nebi, Arapça bir kelime. Nebinin de haber getiren anlamı olsa da “yüce makamda olan” anlamı daha ağır basmaktadır. Nebi genel anlamda yükseklik anlamına gelmektedir.

Nebinin ne olduğu İslam âlimlerince tartışılmıştır. Ortak görüş, resullerin getirdiği kitap ve şeriatı devam ettiren, onlardan faydalanarak insanları uyaran kişidir. Buna göre her resul bir nebi iken her nebi bir resul değildir. Mesela Hz. İsa’nın annesi olan Hz. Meryem de bir nebidir. Yani kadın nebiler de vardır.

Bazı görüşlere göre de nebi Allah’ın sadece müminlere gönderdiği elçidir. Ayrıca nebi yalnızca insanlardan seçilir, meleklerden seçilmez.

Yazılanlardan anlıyoruz ki nebi Allah’a muhatap olan kişi demek. Allah’a muhatap olmak dolayısıyla değeri yüksek olan, yüce olan kişidir nebi. Belki burada şöyle de düşünülebilir. Allah’ı çok zikreden herhangi bir kişi de Allah’a muhatap oluyor. O hâlde muhatap kelimesindense memur kelimesi nebiyi daha iyi açıklayabilir. Yeni bir tarifle nebi, Allah’a memur olan kişi. Yani Allah onu dünyada insanlara uyarıcı olsun diye görevlendiriyor.

Kitapların bize verdiklerinden yola çıkarak kendi tefekkür dairemize dönecek olursak, aslında hemen hemen aynı işi yapan kişi için neden insanlar farklı farklı kelimeler kullanmış sorusunu sorabiliriz kendimize. Burada şöyle bir cevap geliyor insanın aklına. Bazı şeyleri anlatmaya tek bir kelime yetmiyor. Ya da bazı şeylerin tek bir yönü olmuyor. Bunun için de başka başka yönleri anlatmak için başka başka kelimeler kullanıyoruz. Evet, peygamber haber getiriyor; ama aynı peygamber yüce bir kişi. O hâlde ona nebi de demek gerekiyor.


Selim Tiryakiol'ın Yazısı.