Kripto Paralarda Madalyonun Diğer Yüzü
Kripto para madenciliği son dönemlerde devletlerden vatandaşlara varana kadar birçok kesimin gündemi olmuş durumda. Herkes kripto para madenciliğinin hızlı ve kazançlı yükselişini ağzı açık seyrederken, blockchain zinciri sistemi üzerine kurulu bu sektörde madalyonun diğer yüzü gün geçtikçe belirmeye başladı. Güvenli, hızlı ve ucuz para transferi ve ödeme işlemlerine olanak sağlayan kripto paralar belki de göründükleri gibi olmayabilirler. (Not: Kripto paralar konusunda henüz yeniyseniz dergimizde daha önceden yayınlanan yazılara göz atmanız tavsiye olunur: Link1: http://genc.in/6LO Link2: http://genc.in/fM7)
Kripto paralar her ne kadar birçok kesim tarafından geleceğin ekonomisi olarak görülse de kripto paralar aslında yasadışı işlerin yapıldığı “Deep Web” adı verilen internetin karanlık dünyasında kullanılmaya ve yaygınlaşmaya başladı. Bu şekilde yasadışı ticaret yapmak hem kolaylaşıyor hem de satıcı ve alıcının izi takip edilemiyordu. Dolayısıyla kripto paralar yavaş yavaş popülerleşip bildiğimiz internet dünyasına giriş yapmış oldular.
Bugün kripto para madenciliği yapanlar piyasanın yoğun ilgisinden ötürü ciddi miktarda kazanç sağlayabiliyorlar. Kripto paralar ise dünyanın birçok yerinde alışverişlerde kullanılabiliyor. Fakat kripto paralar hem riskleri beraberinde getiriyor hem de hiç umulmadık sektörlere olumsuz tesirleri oluyor.
GPU Stokları Eriyor
Kripto para madenciliğinde kullanılan grafik işlemciler (GPU) artan talep yüzünden adeta yok satıyorlar. Genelde yüksek donanımlara sahip bilgisayarlarda bulunan üst düzey GPU’lar daha çok bilgisayar oyuncuları ve tasarımcılar/prodüktörler ve benzeri grafik tabanlı işler üzerine çalışanlar tarafından tercih edilen bir donanım iken şimdilerde kripto para madencilerinin gözdesi oldular. Bunun sonucunda da GPU’lar pahalılaştı, temin edilmeleri zorlaştı. Bu ise hiç umulmadık sektörleri, örneğin astronomi araştırmalarını dahi etkiliyor. Ayrıca GPU’ların elektrik tüketimleri göz önüne alındığında küresel kripto para madenciliği dünyanın birçok ülkesinden daha fazla elektrik tüketiyor.
Siber Korsanlar da Madenci Oldular
Kripto paraların bir diğer kötü niyetli kullanım alanı ise ransomware adı verilen fidye virüslerinin bulaşması sonucu bilgisayarların ele geçirilerek şifrelenmesiydi. Bu şekilde bir bilgisayara sızan kötü niyetli kişi şifreli dosyaları çözmek için ekranda belirttiği dijital cüzdana belirli miktarda kripto para gönderilmesini talep ediyordu. Şimdilerde ise korsanlar çok farklı yöntemler denemeye başladılar. Örneğin YouTube üzerinde yayınlanan reklamları ele geçirip kullanıcılar reklamları seyrederken arka planda kaynaklarını kullanarak kendilerine kripto para üretmeye çalıştılar. Bir diğer yöntemde ise büyük veri merkezleri veya kurumların dijital sistemlerine sızarak hiç fark ettirmeden kaynakları kullanıp kripto para madenciliği yapmaya çalışan zararlı yazılımlar da mevcut.
Her An Tepetaklak Olabilirler
Kripto para madenciliği birçok belirsizliğe sahip olduğundan ötürü kripto paralar piyasada bir anda parlayıp değerlenirken diğer yandan ufak bir söylentiyle tepetaklak olabiliyorlar. En popüler kripto para olan Bitcoin son dönemde kısa zamanda değerini yüzde 65 kaybederek 5 Şubat tarihinde 6 bin dolara kadar geriledi. Bunun yanı sıra kripto para piyasasında yaşanan dijital hırsızlık olayları da kripto paralara değer kaybettiriyor.
Devletlerin Engeli
Kripto paraların en ciddi sorunlarından biri de devletler. Birçok ülke kripto paralarda ilgilenecek kuruluşlar ortaya koyup kripto paraları denetim altına almaya çalışırken bazı ülkeler ise yaptırımlar uyguluyorlar. Misal olarak ABD Menkul Kıymetler Borsası kripto paralarla ilgilenen üç şirketle ilgili inceleme başlatarak şirketlerin borsa işlemlerini askıya aldı. Fakat bu engellerin yanı sıra Suudi Arabistan’dan ilginç bir hamle geldi. Daha önceden kripto paralara mesafeli yaklaşan Suudi Arabistan Merkez Bankası, Ripple ile anlaşarak krallık genelindeki bankalarda Ripple kullanılması konusunda adım attı.
Velhasıl kripto paralar her ne kadar ekonomik gelişim anlamında büyük gelecek vaat etseler de bu yazıda bahsettiğimiz sorunları ve daha birçok problemi aşmaları gerekiyor. Her zaman madalyonun iki yüzü var, kripto paralarda madalyonun diğer yüzü şimdilik daha kabarık görünüyor.
Muhammed Murat Tutar'ın Yazısı.