Hamza Çelik         

İkra` lillâh... Arapça "Oku, Allah için." Okumak, pek çok anlamlar ihtiva eder. Aslında hepimiz için basit bir kelime. Lakin bu kitap okumak gibi anlamından ötede anlamlarının olduğunu pek düşünmediğimiz için söylüyoruz. Halbuki kimi hayatı, kimi okulu, kimi oyunu okur. Ama bunu kimin için yapar? Aslolan burası. Ama burası muallak. 
 
Allah ilk emrini Kuran`da “Oku” olarak bildirmiştir. Efendimiz okuma bilmiyordu. Okuma bilmeyen bir kişiye Allah niye “Oku” buyurdu? Nasıl okuyacaktı ki o kişi? Hâşâ, Allah bunu bilmiyor muydu? Her şeyi en iyi bilen, kâinatın en büyük varlığı bunu mu bilmeyecekti? Demek ki bu ayetler muhtevaca zengin.  Er-Rezzak, rızıklandıran Allah, beynin besinini de temin etmiş. 
 
Anlamak, yorumlamak denmiş olabilir ayette. Çünkü Efendimiz ümmi. Ee o zaman neden oku denmiş. Ayet mi eksik hâşâ? Değil.  Demek ki Allah (c.c.) buyuruyor ki; oku, anla ve düşün. 
 
Okumak, aynı zamanda ilk anlamı olarak yazılı metindeki şeyleri öğrenmek anlamında da emredilmiştir. İlim, farzdır. Allah ilk ayetinde ilimden bahsetmiş. Efendimizse Çin’de bile olsa almamızı istemiş. Neden ilk ve neden Çin? Çünkü okumak çok ama çok önemli. 
 
Kimi de hayatı okur. Neden yaşıyoruz? Allah da düşünmemizi istemiş. Hatta tefekkür de kimi zaman yapılan yıllık ibadetlerden daha fazla sevap kazandırır. Demek ki de söylenmiş ve çok önemli olmuş.
 
Ama bunları yapmaktan daha önemli bir şey var: Allah için yapmak. İkra’ lillâh. Hepimiz bunu biliriz ama kimimiz annesi için, kimimiz babası için, kimimiz havalı bir mesleği olsun diye, kimimiz de zeki densin diye okuruz. Doktor olunca hava atacağız ama bizim hava hakkımız bitince ne olacak? Ondan sonra hava kaçmasın diye... İmam Gazali ne güzel demiş: “Yaptıkların Allah için değilse boşa yorulma.” Yapma daha iyi. Annen babam için diyorsun ama sonu Allah’a çıkmalı. Meslek ise sonu Allah’a çıkmalı. 
 
Mesela okula gidiyoruz ama belki de okul bize daha çok günah kazandırıyor. Meşru bir şeye gayrımeşru yoldan gidemeyiz. Ya ben doktor olacağım Allah rızası için insanlara yardım edeceğim ama okul sonra ibadetin önüne geçiyor. 
 
Biz asıl işi unutuyoruz. Asıl iş Allah için yapmak. Bir Müslüman için hayatın amacı da bu değil mi zaten? Bizim dağınıklık sebebimiz de bu zaten. Namaz, kötülüklerden alıkoyar. Bizi alıkoyuyor mu? Suriye veya farklı bir yerde kardeşlerimiz zor durumda, ben onları kurtaracağım. Tamam, kurtar ama senin halin iyi diye ahiretin de iyi demek değil ki bu?  Önce şahıslar kendini düzeltmeli. Şahıs düzelmeli ki umum düzelsin. Elbette onlara yardım eli uzatalım ama diğer tarafta başka ibadetler bizi yakmasın.
 
Toparlamak gerekirse okuma başta olmak üzere her şey Allah için. Eğer bunu yaparsak hayat kolaylaşır, ümmet düzelir. Eski günlere döneriz. Allah hepimizi lillâh diyebilenlerden eylesin. Selamunaleyküm.

GENÇ'ın Yazısı.