Fahri Sarrafoğlu

Gaziantep Mehmet Rüştü Uzel Endüstri Meslek Lisesi öğretmenlerinden Mehmet Akman’ın  koordinatörlüğünde 2007–2008 eğitim öğretim yılında başlatılan “Faydalı İnsan Projesi” oldukça başarılı sonuçlar verdi. 111151 ilköğretim ve lise öğrencisi, öğretmen ve velilerinin de şahitliğinde kötü alışkanlıklarından kurtuldu. Şimdi ise, öğrencilerin sevmedikleri davranışlarını terk etme hikâyeleri kısa filme dönüştürülüyor. İngilizce’ye çevrilecek filmle, projeden; Türkiye’nin yanı sıra Avrupa ülkelerindeki gençlerin de yararlanması hedefleniyor. Projenin yazarı ve koordinatörü Mehmet Akman ile projenin detayları hakkında konuştuk.

ncelikle böyle bir projeye başlamaya nasıl karar verdiniz?

Pencerenin camından bakarken, beş çocuğu uyuşturucu madde içerken gördükten sonra projeyi hazırlamaya karar verdim. Projeyi hazırlamaktaki amacım, gençlerin istenmeyen davranışlarından uzaklaşarak ideal insan karakteri kazanmasını sağlamak, ailesine, ülkesine ve dünyaya faydalı bir insan portresi oluşturmak. Projenin altyapısını hazırlayıp Valilik, İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Şahinbey Kaymakamlığı’nın da desteğini alarak görev yaptığım Mehmet Rüştü Uzel Endüstri Meslek Lisesinde uygulamaya karar verdik.

Projeye ilk olarak nereden başladınız?

8 kişilik öğretmen ve öğrencinin pilot uygulaması sayesinde ilk etapta 260 öğrenci kötü alışkanlıklarını terk etti. Projenin ünü, Gaziantep’teki 8 okul ile Van’ın Özalp ilçesindeki bir ilköğretim okulunda daha uygulanmasıyla Türkiye’ye yayıldı. Bugüne kadar tam bin 150 öğrenci, sigara içme, çabuk sinirlenme, yalan söyleme, küfür etme, okulu sevmeme, hayatı sevmeme, çevresi ile barışık olmama ve derslerinde başarısız olma gibi istemediği davranışlarından kurtarıldı. Beğenmedikleri özelliklerini değiştiren çocuklar, bir taraftan da güzel huylar edinmeyi başardı. Özgüvenlerini güçlendiren gençler, değişik alanlardaki yeteneklerini de keşfetti.

İYİ ARKADAŞ ÇOK ÖNEMLİ

Peki, çocuklar kötü alışkanlıklarını nasıl bırakıyorlar?

Okulda kötü alışkanlığı olduğunu düşünen ve bundan kurtulmak isteyenler komisyona başvuruyor. Bu öğrenciler, en yakın arkadaşlarını, kendileri için ‘yardımcı katılımcı’ olarak belirliyor. Yardımcı katılımcılar da, arkadaşlarını 24 saat kontrol altında tutarak kötü alışkanlıklarını bıraktırıyor. Sigara içiyorsa buna engel oluyor. Ağaç dallarını koparmasına müsaade etmiyor. Uyuşturucuya merakı olan bir öğrenci, rehber öğretmen ve arkadaşının desteğiyle bu merakından kurtulmaya çalışıyor.

Bire bir eğitim mi veriyorsunuz? Yani her çocukla bire bir ilgileniliyor mu?

Her öğrenci komisyondaki bir öğretmene zimmetlidir. Öğrencinin alışkanlığı terk ediş süreci haftalık ve 15 günlük formlarla takip ediliyor. 2,5 ayın sonunda öğrenciler, istemediği davranışlarını terk etmiş oluyor. Yardımcı öğrenciler, zorlandıkları yerlerde öğretmenlerinden; öğretmenler ise uzmanlardan yardım alabiliyor. Öğrencilerin en büyük destekçisi ise veliler. Öğrenciler proje sonunda notlandırılıyor ve ilk 20’ye girenlerin hikâyeleri kitaplaştırılıyor. Dereceye girenler ayrıca, Cumhuriyet altını, kol saati, dijital fotoğraf makinesi gibi hediyelerle ödüllendiriliyor.

EN İDEAL UYGULAMA YERİ İLKÖĞRETİM

Bu projeyi nerede nasıl başlatmalıyız?

En ideâl uygulama yerleri, ilköğretim ve üstü okullardır. Bu proje; dernekler, daireler, gençlik faaliyetlerinin olduğu yerler kısaca; bireylerin (İlköğretim ve ilköğretim seviyesinin üzerindeki çocuklarla gençler asıl hedef olmakla birlikte, birbirleriyle diyalog halinde bulunan her yaş grubunun) bir arada bulunduğu bütün ortamlarda uygulanabilir. Faydalı İnsan Projesi’nin formatı; projenin uygulaması öğrenci, öğretmen, veli ve oluşturulan komisyon dayanışması ile yürütülmektedir. Oluşturulan pozitif dayanışma ortamlarında (okul, ev, sokak, koridor vb ortamlar) projeyi gündem maddesi hâline getirerek, pratik, oyun yöntemli olmanın yanı sıra projenin logosu yakalarda taşınarak formlarla takip edilmektedir. Projenin hazırlık aşaması hariç, uygulama süresi 3 aydır.

Faydalı insan projesinin yazılma nedeni nedir?

Faydalı İnsan Projesi’nin bu formatı ile ülkemizin ve dünya insanlığının geleceği ile oynamaya çalışanların, ellerinden oyuncaklarını almış oluyorduk. Yapılan bu çalışma ile elimizden kayıp giden değerlerimizin bulunduğu mekân ve zamanlar (teneffüsler, koridorlar, kantinler vb.), geleceğin imar yerleri ve zamanları olmaktadır. Yani, buralarda gündem proje oluyordu. Projemiz başta ilimizde, daha sonra Türkiye genelinde büyük ses getirmiş, Avrupa’ya da sıçramıştır.

VELİLERLE İŞBİRLİĞİ İÇERİSİNDEYİZ

Projenin başarılı olmasını artıran etkenlerin başında neler geliyor?

Bu projede, çocuklarımız ve gençlerimiz aracılığı ile velilerimizi de projeye katarak, toplumun diğer katmanlarına ulaşıyoruz. Velilerle işbirliği içerisindeyiz. Bunların dışında asıl hedefimiz; bu yolla toplumun kılcal damarlarına kadar inerek, toplumda istenmeyen davranışları yok edip, ideal insan karakteri ve davranışları kazandırıp, bu davranışları alışkanlık hâline getirmektir. Bütün bunlarla birlikte, bir başka amacımız ise yeteneklerimizi ve iç dinamiklerimizi ortaya çıkararak; mutlu, özgüveni gelişmiş barış toplumunu oluşturup, bütün dünyaya bu konuda maya olmaktır.

Şu ana kadar projeden kaç çocuk istifade etti?

Projemiz ilk yılında (2007-2008 eğitim öğretim yılında), Gaziantep’in Şahinbey İlçesi’ndeki bir okulumuzda uygulandı. Projemize katılan 260 öğrenciden, 208’inin istenmeyen davranışı yok edilerek, %80 oranında başarı elde edildi. İkinci uygulama yılında ise(2008-2009 eğitim öğretim yılı), Gaziantep’te birçok okulda, daha sonra Van’da ve Avrupa’nın bazı okullarında uygulandı. Toplam 1151 öğrenci, istenmeyen davranışlarından %85 başarı oranı ile kurtularak, çözüm insanı hâline geldiler. Ayrıca; 14.000 kişiye, proje ile ilgili olarak konferanslar verildi. 2009-2010 Türkiye geneli başarı ortalamamız ise %88’dir.

Diğer Sivil Toplum Örgütlerinden beklentileriniz nelerdir?

Bu çalışma, ülkemiz ve dünya insanlığı için yakalanmış, büyük bir fırsattır. Bu açıdan bütün resmi kurumlar ve STK’ları, proje logomuzu kendi web sitelerine koyarak, web sitemiz www.faydaliinsan.org.tr’ye link geçişi vermelerini bekliyoruz. Ayrıca; bütün resmi kurum ve kuruluşlar, STK’larındaki kişiler, özellikle eğitim kurumları ve eğitimciler ile akademisyenlerin, proje web sitemize üye olmalarını, görüşlerini paylaşmalarını bekliyoruz. Uygulama sonrası, ülkemizdeki bu tarihi eğitim çalışmasını, orta metrajlı filme dönüştürme ve daha sonra dünya insanlığına da örnek bir çalışma olarak sunma hazırlıklarımız, devam etmektedir.

GENÇ'ın Yazısı.