Hüseyin Erdoğan

Biyomühendislik bazen hiç de alışık olmadığımız projeler gerçekleştiriyor. En basitinden küp karpuzlardan tutun örümcek ağı üreten koyuna kadar ilgileri üzerine çekiyor. 21. Yüzyılda enerji yönünden sıkıntı yaşıyoruz. Ralstonia eutropha adında bir bakteri yakıt gereksinimini karşılayabilecek bir düzayde bir bakteri. Nasıl mı?

R. eutropha stres altına girdiğinde (yani ortam koşulları olumsuz yönde değiştiğinde) büyümesini durdurarak karmaşık karbon ürünleri ortaya çıkarıyor. Bilim adamları bu bakteriye karmaşık karbon bileşikleri değil de yakıt üretmesini sağladılar. İzobütanol bir alkol çeşididir. Bakteriye izobütanol uygulandığında bakterinin yakıt üretmesinin sağlandığı gözlendi.

Bilim adamları canlıya karbondioksiti kullanarak yakıt ürettirme üzerinde yoğunlaştılar. Normalde bakteriler şeker çeşitlerini karbon kaynağı olarak kullanılıyorlardı. R.eutropha karbondioksiti kaynak olarak kullanabilmenin yanı sıra karbonu kaynak olarak kullanabilme potansiyeline de sahip oldu. Aratan karbondioksit miktarının dengelenmesi ve enerji açığının giderilmesi açısından önemli bir gelişme bizi bir adım daha öteye götürmüş oldu.

Akıllara belki “Daha temiz bir yoldan enerji üretmeyi amaçlamak daha uygun olmaz mıydı?” gibi bir soru gelebilir. Burada dikkat etmemiz gereken nokta teknolojik olarak tam gelişemediğimiz için günlük hayatta halen fosil yakıtları kullanıyoruz. R. Eutropha’nın güzel yanı CO2’ti kaynak olarak kullanması. Canlılara yapılan genetik müdahaleler, çoğu zaman tepkiyle karşılansa da canlıya kazandırılan bu özellik O’nun kurmuş olduğu dengeyi düzeltmeye çalışmak için güzel bir adım oldu.

Kaynak: David Chandler, Teaching a microbe to make fuel, 20.08.2012, EurekAlert

GENÇ'ın Yazısı.