Özkan İş

Yıllar boyunca gözlerin sadece görme rolü olduğu düşünüldü. Ancak Amerika Birleşik Devletlerinin Tucson bölgesindeki Arizona Üniversitesi’nden Katalin Gothard ve ekibinin yaptığı araştırma, aslında gözler hakkında ne kadar basit düşünüldüğünü ortaya çıkarmış durumda. Bu araştırmaya göre, makak maymunun gözlerinde bulunan özel hücrelerin, direkt olarak beynin duygu bölgesi diye adlandırılan amigdalayla özel bir bağlantısı bulunuyor. Ayrıca, buradaki hücrelerinin aktifleşmesi için, başka bir makak maymununun görülmesi gerektiği de kesfedildi(1).

Maymunlarla insanlar arasındaki benzerliklerden dolayı, böyle bir bağlantının insanda da bulunacağı varsayılıyor. Peki, neden bu bağlantı önemli` Sebebi tam olarak bilinmese de, önemli olduğu düşünülüyor çünkü eksikliği tamamen dünyadan kopmaya sebep olabilir. Özellikle otizm ve şizofreni gibi hastalığa sahip olan insanlar, diğer insanlarla iletişim kurmaktan kaçınıp, göz temasından korkuyorlar. Bu yüzdendir ki, konuyla ilgili çalışma yapan bilim adamları, bu hastalıklarda göz-amigdala bağlantısının bozuk çalıştığını veya bir şekilde çalışmadığından şüpheleniyorlar.

Dinimizde de bu tarz bir bağlantının yer aldığını cikartabilecegimiz kaynaklar bulunmakta. Göz hakkı olarak adlandırılan ve peygamberimizin de hadisinde vurguladığı ‘’Goz değmesi haktır.’’(2) ifadesi belki de bu bağdan dolayıdır. Çünkü, bu şekilde bir bağın olması sayesinde, gördüklerimiz istemsiz olarak duygularımızı etkileyebilir ve bizde duygusal beklentiye yol açabilir. Belki de bu yüzden, Hz. Aişe (R.A) tarafından rivayet edilen başka bir hadiste ’’Goz değmesinden dolayı Allah’a sığının denmiştir’’(3). Çünkü duygularımız ancak Allah’a yöneldiği zaman doğru yönü bulabilecektir.

Referanslar

1) Clare Wilson. Eye-contact detector found in the brain. NewScientist. Ekim 2012

2) Buhari, Tıbb 36, Libas 86; Müslim, Selam 41, (2187); Ebu Davud, Tıbb 15, (3879)

3) Müslim, Selam 42, (2188); Tirmizî, Tıbb 19, (2063)

Genç Bilim'ın Yazısı.