İslam Dostu Güney Amerika Ülkesi: Bolivya
Merve Büşra Kibritçi
Evo Morales ismini hafızada tutmakta fayda var. Zira yalnızca Bolivya’nın değil, Güney Amerika halkının geleceğinde etkili olacağına dair ümitler, bu kıtada sömürülen tüm halkların temennisini yansıtıyor. Evo Morales seçildiğinden beri ülkenin İslam’a olan bakış açısının değişmesi, artık Orta Doğu ülkelerinde Bolivya’dan “İslam Dostu Ülke” olarak bahsedilmesi, geleceğe dair bizim de ümitlerimizi taze tutuyor.
Güney Amerika’da yüksek dağlarla çevrili oldukça fakir bir ülke Bolivya. İsmini Güney Amerika halklarının özgürlüğü için savaşan Simon Bolivar’ın soyadından almış; Bolivar’ın ülkesi demek. Tarihinde yüz seksene yakın darbe görmüş ve bu yüzden de Latin Amerika’nın en fakir ülkelerinden biri olarak kalmış. Ülkenin yerli halkı olan Kızılderililer Keçuva, Aymara, İnova olarak isimlendiriliyor, bir de onlara bu zamana kadar zulmetmiş «beyazlar» var... Yerel halk İspanyol kolonileri tarafından yüzyıllarca sömürülmüş, karın tokluğuna madenlerde çalıştırılmış ve daha yeni 1825’lerde İspanyolların boyunduruğundan kurtulduktan sonra da ülke birçok alanda Amerika’ya bağımlı bırakılmış. Onlar kendi madenlerinin işçisi olarak altın, gümüş, çinko rezervlerini çok zor ve kısıtlı koşullar altında çıkarmaya çalışırken, sömüren beyazlar (İspanyollar) yer altı kaynaklarından elde edilen refah ile en güzel topraklara en güzel evleri kurup buraların sefasını sürmüşler. Afrika topraklarının her karışında nasıl Fransızca konuşuluyorsa, Güney Amerika’da da aynı sebepten (sömürge) en çok konuşulan dil İspanyolca.
Tarihinde seksen sekiz devlet başkanı gören Bolivya’nın ilk yerli devlet başkanı olan Evo Morales, Aymara kökenli bir Kızılderili’dir ve 2006’da görevi devralmıştır. Seçildikten hemen sonra yabancı şirketlere bağlı ülkenin doğalgaz ve petrol rezervlerini özelleştirmelerden kurtarıp kamulaştırmıştır. Evo Morales ismini hafızada tutmakta fayda var. Zira yalnızca Bolivya’nın değil, Güney Amerika halkının geleceğinde etkili olacağına dair ümitler, bu kıtada sömürülen tüm halkların temennisini yansıtıyor. Evo Morales seçildiğinden beri ülkenin İslam’a olan bakış açısının değişmesi, artık Orta Doğu ülkelerinde Bolivya’dan “İslam Dostu Ülke” olarak bahsedilmesi, geleceğe dair bizim de ümitlerimizi taze tutuyor. Bolivya’nın Gazze saldırısı sonrası İsrail’le ilişkilerini kesmesi, bir gösterge olarak oldukça önemli.
Deniz seviyesinden 3600 metre yüksekliğiyle dünyanın en yüksek şehri La Paz da Bolivya’da. Ülkenin neredeyse yarısı kadar büyük bir kısmı dünyayı gezerken en çok ilginizi çekecek yer olan timsahların, envai çeşit kuşların, bitkilerin yuvası Amazon yağmur ormanlarıyla kaplı. Başkenti merak ediyorsanız, iki ismi aklınızda tutmanız gerekecek. Çünkü Bolivya iki farklı başkente sahip. Biri hükümet binasının olduğu La Paz, diğeriyse Senato ve Halk Meclisinin bulunduğu Sucre şehri. Dünya’nın en büyük tuz gölü Salar de Uyuni, Bolivya’ya giderseniz fotoğraf çektirmeden evinize dönmeyeceğiniz bir güzelliğe sahip, önünüz arkanız ve ufkunuz bembeyaz bir tuz gölü…
Tam üç asır boyunca zorla tarım ve maden işçisi olarak çalıştırılmış yerliler, bunun sonucu olarak içlerine kapalı, eski çağların özlemi içinde, kıt kanaat yaşar olmuşlar. Bolivya’ya yalnızca İspanyollar değil, 19. ve 20. yüzyıllarda Almanlar, İtalyanlar ve Japonlar da gelmiş. Ülkedeki pirinç ekimi de Japonların gelmesiyle başlamış. Bolivya’nın ünlü hayvanı koyun büyüklüğünde bir deve cinsi lamalar ise yünüyle meşhur. And dağları eteklerine kurulu bu yüksek rakımlı ülke, güzellikleriyle gidenlerin hayran olduğu ancak halkın küskünlüğü ve ezilmişliğini görenlerin de hüzünlendiği bir yer.
Bize çok uzaklarda, Katolik bir ülke olan Bolivya’nın tozlu sokaklarında yaşayan yaklaşık 1000 Müslüman kardeşimiz olduğunu öğrendik. 1974’te Filistin’den gelen Mahmud Amer Abusharar ile 400 sene önce İspanyol işgali sırasında izleri silinen ülkedeki Müslümanlık yeniden canlanmış. Yerel halktan Müslümanlığı seçen Kızılderili kardeşlerimiz İslam’ı yaymak için oldukça sıkı çalışıyorlarmış. Bolivya’da Mahmud Abusharar’ın kurduğu bir de İslam Merkezi var. Merkez Santa Cruz’da ama başlıca büyük şehirlerde de faaliyetleri var. İçimizdeki onlarla tanışma isteğiyle; Bolivya İslam Merkezi’ndeki yetkili Ömer İsa ile konuştuk.
Bolivya İslam Merkezi ne zaman kuruldu? Kurucuları kimler ve ne gibi faaliyetleriniz var?
Bolivya İslam Merkezi (Centro İslamico Boliviano) 1986’da başta Mahmud Amer Abusharar olmak üzere Pakistanlı, Bangladeşli ve Filistinli Müslümanlar tarafından kuruldu. Çok çeşitli bereketli faaliyetlerimiz var.
Merkezimizde Cuma ve bayram namazlarını kılıyoruz. Çocuklar için bayram eğlenceleri düzenliyoruz. Evleneceklerin dini nikâhlarını yapıyoruz, akika kurbanı kesiyoruz. Spor faaliyetlerimiz var, kurban kesiyoruz, Ramazan’da teravih kılıyoruz, iftar yemekleri düzenliyoruz. Müslümanların zekâtını topluyor, İslami konularda eğitici seminerler düzenliyoruz. Dava faaliyetleri yapıyoruz; okullarda ve üniversitelerde
Bolivya’da ne kadar Müslüman var? İslam Merkezinin kaç tane üyesi var?
Burada yaklaşık 1000 veya biraz daha fazla Müslüman kardeşimiz var. Merkezimizin ise 100’den fazla üyesi var ancak aktif olanlar yaklaşık 20 kişi.
Müslümanlar olarak Bolivya’da hangi şehirlerde yaşıyorsunuz, ne tür işlerle uğraşıyorsunuz?
Özellikle Santa Cruz, La Paz, Cochabamba ve Sucre kentlerinde yaşıyoruz. Başta ticaret olmak üzere göçmenlerin ve köylülerin çok çeşitli işleri var.
Bize çok uzaklarda, Katolik bir ülke olan Bolivya’nın tozlu sokaklarında yaşayan yaklaşık 1000 Müslüman kardeşimiz olduğunu öğrendik.
İbadetlerinizi nerede yapıyorsunuz? Caminiz var mı?
Burada Santa Cruz’da bir camimiz var. Günlük namazlarımızı ve Cuma namazımızı burada kılıyoruz.
Bolivya halkı Müslümanlara nasıl davranıyor?
Burada İslam hakkında büyük bir cahillik söz konusu, bazı insanlar düşmanca davranışlara sahipler ama ben genel olarak Bolivya halkının çok hoşgörülü ve barışçıl olduğunu düşünüyorum.
Türkiye hakkında ne düşünüyorsunuz? Ülkemiz hakkında haberleri takip ediyor musunuz?
Santa Cruz’da Türk kardeşlerimiz var Türkiye’de de Bolivyalı kardeşlerimiz var. Türkiye’nin İslam için çok önemli olduğunu biliyoruz. Ülkeniz hakkında haberleri takip ediyoruz ve bunlardan bazılarını Türk sivil toplum kuruluşları ile paylaşıyoruz. Allah inşallah onlara başarı verir. Mesela birkaç ay önce Türkiye’nin Dünya’da ekonomisi en hızlı gelişen ikinci devlet olduğunu söyleyen yerel bir dergi gelmişti. Burada bazı kardeşlerimiz Türk bisküvileri ithalatı ile ilgileniyor. O yüzden Bifa gibi Türk markalarını görmek mümkün.
Bolivya halkının Türklere bakışı nasıl?
Çoğu Bolivyalı Türkler ve Araplar arasında bir fark görmüyor ve hepsini geçmişteki Osmanlı Devleti ülkeleri ve sakinleri olarak Turcos adıyla biliyor. Türk, Kürt, Arap ve diğerleri, hepsi TURCOS olarak isimlendiriliyor. Seküler bir diktatörlükten arî olan son zamanlar Türkiye’sini bilmiyorlar ama biz anlatmaya çalışıyoruz inşallah öğrenecekler.
Liberaller burada çok güçlüler ve genellikle Müslümanlar ve Müslüman devletler hakkında insanları korkutup ürkütüyorlar.
Bolivyalı Müslüman gençler Osmanlı’yı bilir mi?
Evet, biz her zaman çocuklara İslam Tarihini, Osmanlı Halifeliğini, masonlar ve sekülerler tarafından nasıl aldatılıp hıyanet edildiğini anlatıyoruz. Ve biz tabii ki Türk Müslümanları, Osmanlı Halifesi’nin torunlarını tanıyoruz. İnşallah Allah Müslümanlar için halifeyi ve şeriatı geri getirir ya da bize geri getirmemiz için yardım eder.
Bizlerden istediğiniz bir şey var mı?
Dualarınızda bize yer ayırmanızı ve eğer İspanyolca İslami materyalleriniz varsa bizimle paylaşmanızı istiyoruz. Allah size muvaffakiyetler versin. Eğer bizim hakkımızda bir yayın basılırsa bizler de okumak isteriz. Bolivya Santa Cruz’dan selamun aleyküm.
GENÇ'ın Yazısı.