Karmakarışık bir dünyayı tek bir boyuta indirme, çok nedenlilikten tek yönlülüğe yöneliş, her kapının büyük ve kusursuz plana açılması, her şeyin büyük oyunun içinde olup bitmesini ummak daha basit ve anlamlı bulunuyor.

Kamuoyunu etkileme gücü açısından komplo teorileri gün geçtikçe değerlenip çeşitleniyor. Medya ve yayın dünyasının en önemli malzemelerinden biri haline gelen komplo teorileri, her yıl onlarcası çekilen yeni Hollywood filmleri ile ününe ün katıyor. Bugün, etrafımızda olup biten büyükçe olayların neredeyse tamamını komplo teorileri ile açıklama yolunu seçiyoruz. Kurtlar Vadisi adlı dizinin de meseleye katkısı yadsınamaz. Dünyayı ilgilendiren meselelerde, değerlendirme kıstası komplo teorisi içermiyorsa, itibar edilmeyecek duruma geldi. Olayların makul sebepleri yerine sürekli görünmez ellerin aranması neredeyse paranoya haline geldi. Sürekli bir korku kültürü, gizemli ve ulaşılamaz düşman kurgusu acaba kitleleri bir kontrol aracı mıdır? Yani komplo içinde komplo olabilir mi?!

Çünkü normal sebeplerin dışında, sürekli bir bilinemezlik ve kontrol dışılık korkuyu beslediği için bir bakıma yönetenlere kolaylık sağlıyor. Halkın yeteri kadar eğitimli olmadığı, yönetim ve karar süreçleri ile alakalı okumaların zayıf olduğu zamanlarda komplo teorilerine sığınmak, okuma ve düşünme eylemleri ile yorulmaktan daha iyi geliyor. Diğer taraftan komplo teorisyenleri de komplo varsa onu açıklamaya, izah etmeye çalışacak teoriler de olacaktır iddiasındalar. Aslında fikrî bir altyapıya angaje olmadan düşünmek ufuk açıcı olabilir, ama insanlığın başına gelenleri açıklamaya yegâne kaynak olarak komploları görmek bir zaman sonra sığlığa yol açacaktır. Karmakarışık bir dünyayı tek bir boyuta indirme, çok nedenlilikten tek yönlülüğe yöneliş, her kapının büyük ve kusursuz plana açılması, her şeyin büyük oyunun içinde olup bitmesini ummak daha basit ve anlamlı bulunuyor. Meşhur komplo teorisi “Kimin çıkarına?” sorusu, bütün toplumsal süreçleri görmezden gelmenin de sebebi olabiliyor. Hayata ve olaylara yön veren saikleri tek başına gizli odaklarda, ezoterik örgütlerde aramak, nihayetinde bölgesel veya küresel ölçekte bütün olanı biteni, uçuk kaçık senaryolarla açıklamayı meslek edindirir.

Ali Can'ın Yazısı.