Bizde Yanlış Gitmese Kim Ne Yapabilirdi ki?
Sevdiğim bir şair der ki: “Doğru soruları sormadan doğru cevapları bulamayız.” Anlamlı ve de fiyakalı bir cümledir ama yine de bir boyutu ile eksik olduğunu düşünürüm. O eksik boyut da niyettir. Eğer niyetiniz ön yargısız bir şekilde gerçeği bulmak ve doğrunun ortaya çıkmasına hizmet etmekten başka bir şey ise hangi doğru soruyu sorarsanız sorun varacağınız adres yanlış olacaktır. Aynen Bernard Lewis’in “Ne Yanlış Gitti?” adlı kitabında sorduğu doğru soruda olduğu gibi.
Lewis’in bu sorusunun yanlış olduğunu söyleyen çok kimse oldu. Ben aksi görüşteyim. Soru şöyle açılırsa doğrudur: “Biz neyimizi kaybettik ki bu hale geldik?” Dahası sorunun, Batı’nın bugün geldiği aşamaya bakarak şükredilecek bir tarafı olduğu bile söylenebilir: “İyi ki yanlış gidenler bir şey olmuş ve biz Batı gibi olmamışız; küreyi yok oluşa ve insanı iflasa götüren bu sürece suç ortağı kılınmamışız.”
Adam –niyeti bozuk olsa- da soruyu doğru sormuş. Bizde yanlış giden bir şeyler olmasaydı dışarıdan kim ne yapabilirdi ki?
Mehmet Lütfi Arslan'ın Yazısı.