M. Sait Aktaş / Genç Haber Merkezi

Türk şiirinin son elli yılını göz önüne alıp şiirine dikkat edilmesi gerekilen şairler için bir liste hazırlayacak olsak İsmet Özel’in bu listenin başlarında bir yere yerleşmesi gerekir. Özellikle 1970’den sonra gelişen Türk şiiri içinde İsmet Özel’den bahsetmemek büyük bir eksiklik olur.

İsmet Özel Türkiye’de birçok kesimin hayranlık duyduğu bir şairdir. Şair olarak İsmet Özel’i kısaca böyle tanımlayabiliriz. Ancak bugün aldığımız haberlere göre İsmet Özel başkanı bulunduğu İstiklal Marşı Derneğinin internet sayfasından şiiri bıraktığını kamuoyuna duyurdu.

"Son Şiirimi Yayınladım!"

İstiklal Marşı Derneği`nin kurucusu ve başkanı olan İsmet Özel bu derneğin sitesinden yayınladığı bildiri ile şiiri bıraktığını cümle âleme ilan etti. Yayınladığı “Sesli Gemi” şiirini son şiiri olduğunu belirten İsmet Özel şiiri bırakma gerekçesini ise şu şekilde belirtti: "Türkiye`nin bugün geldiği değil, getirildiği noktada şiirlerimi okuyabilecek narodnik (halk) kalmadı." İsmet Özel kalan ömründe şiir çalışmalarını sadece müsvedde olarak belirttiği kısmını yayına saldığı “Bir Yusuf Masalı” uğraşısına hasredeceğini de ayrıca belirtti.

Ben İsmet Özel, Şair!

İsmet Özel’in dikkati en çok çeken şiirlerden biri olan “Celladıma Gülümserken Çektirdiğim Son Resmin Arkasındaki Satırlar” isimli şiiri, “Ben İsmet Özel, şair, kırk yaşında” dizesiyle başlar. Bizde İsmet Özel’i böyle anımsatmak istedik. İsmet Özel’in şiir serüveni 1963 yılında başlar. Günümüz itibariyle şiirde elli yılı geride bırakmıştır şair. 1966 yılında “Geceleyin Bir Koşu” ilk şiir kitabı olarak yayınlandıktan sonra 2011 yılında “Of Not Being A Jew” isimli şiir kitabı on birinci ve son şiir kitabıdır. İsmet Özel dedik mi onun hayatındaki dönüm noktalarını da göz önüne almak gerekir. 1963 yılında başladığı şiir serüveninde ilk zamanlar devrimci-sosyalist bir çizgidedir. 1969 yılında yayınlanan ikinci kitabı “Evet İsyan” büyük yankılar uyandırır. Aynı kesim onu Nâzımdan sonraki süvari olarak adlandırır. 1970 yılında onunla beraber Ataol Behramoğlu ve Özkan Mert’in başını çektiği şairler Halkın Dostları dergisinde “Toplumcu Genç Şairler Savaş Açıyor” başlıklı bildiriyle toplumcu şiir konusunda görüşlerini belirtir. Bu bildiri aynı zamanda İkinci Yeni şiirine de bir başkaldırıdır. Halkın Dostları 12 Mart 1971 tarihli muhtıra sonrası dönemde kapatılır. İsmet Özel 1974 yılında Sezai Karakoç’un Diriliş dergisinde “Amentü” şiiriyle cephesini değiştirir. Bu zamana kadar içinde bulunduğu devrimci-sosyalist düşünce çizgisinden Müslüman bir düşünce çizgisine geçiş yapar.

İsmet Özel ve Kimlik

İsmet Özel bahis olduğunda onun hayatındaki dönüm noktalarını göz önünde bulundurmamız gerektiğini belirtmiştik. Edebiyat dünyasına devrimci- sosyalist çizgiden giriş yapan İsmet Özel daha sonra düşünsel ve ruhsal değişim sonucu İslâmi düşünce çerçevesinde hayatını şekillendirmiştir. İsmet Özel’i on yıla yakın zaman dilimi içerisinde Türkçü bir çizgide görünür. Onun sanat hayatında da bu tür düşünsel çizgilerin belirtilerini görmek mümkündür. Özellikle İslâmi düşünce çizgisine hayatını devam ettirme kararından sonra ‘Abdullah Çıdamlı’ ismiyle fikri yazılar ve çevirilerle bu dünya görüşünün kendisine yüklediği vazifeyi yerine getirmeye çalışır. 1974’ten 2000’li yılların ortalarına kadar İslâmi düşünce çizgisini muhafaza ederken bu süreçten sonra Türkçülük onun düşünce çizgisinde önemli bir mecrâ olur. Bu düşünce çizgisinde faaliyetlerini yürütmek amacıyla İstiklal Marşı Derneğini kurar. Halen bu derneğin başkanlığını sürdürmektedir. İsmet Özel’in düşünce çizgisinde değişimler yüksek lisans tezine de konu olur. (Cihan Oğuz: Değişme Sürecindeki Türk Toplumu ve İsmet Özel’de Ulusal Kimlik Arayışı Hacettepe Üniversitesi Antropoloji bölümü) İsmet Özel kitapları, polemikleri ve çıkışlarıyla her zaman dikkatleri üzerinde tutmayı başarır.

İsmet Özel’siz Türk Şiiri

İsmet Özel yayınladığı bildiriyle şiire elveda dediğini duyurmuştur. 50 yıllık şiir macerasından sonra İsmet Özel artık burada nokta koyması gerektiğini de düşünerek şiir piyasasından çekilme kararı almıştır. Bu çekilişin ardındaki diğer bir neden de belirtiği üzere toplumun ilgisizliğidir. İsmet Özel’in bundan sonraki ömründe düz yazı çalışmalarını devam ettirecek mi? Şimdi bu soru meraklarımızı kabartıyor. Ancak şiir nezdinde İsmet Özel’siz Türk şiirinin heyecanında azalma olacağı kanaatindeyiz. Bu sorunun temel nedenlerinden birisi İsmet Özel’in kendisine muhatap olarak, istediği gibi bir çevre görememesi de olabilir. İsmet Özel zaman zaman düşünce mecrasını değiştirse de Cemal Süreya’nın söylemiyle, “Ondan solcular vazgeçememiş sağcılar da bir türlü tam sahiplenememiştir”. Tahmindir ki; Onun en çok muzdarîp olduğu huşulardan biri de budur.

İsmet Özel şiirlerinde başkaldıran, âsi bir ses tonuyla bir halkın öfkesini tek başına yüreğinde taşımaya gayret etmiştir. İsmet Özel şiiri kitap çalışmalarına da konu olmuştur. Son zamanlarda onunla şiiriyle alakalı olarak Hasan Aktaş’ın Celladına Gülümseyen Şair isimli poetik çalışması Şubat 2012’de Yort Savul Yayınlarından yayınlanmıştır.

Şiirlerindeki âsi, başkaldıran, direnen kimlikle sert üslubuyla ve Sevgilime Bir Kefen, Amentü, Mataramda Tuzlu Su, Mazot, Bir Yusuf Masalı şiirleriyle her zaman okuyucusuna ulaşacak bir şairdir İsmet Özel. O, şiire elveda derken Türk şiiri adına bizde ona el sallayalım… 

M. Sait Aktaş'ın Yazısı.