Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubat’ın kızı Hüdavend Hatun tarafından Erzurum’da inşa ettirilen Hatuniye Medresesi (Çifte Minareli Medrese), eğitimde uyguladığı yeni ve ilerici metotlarla göz dolduruyor. Medrese yönetiminin davetlisi olarak Hatuniye Medresesi, eğitim birimlerini gezen ve medresede uygulanan özel eğitim-öğretim metotları hakkında bir de brifing alan muhabirimiz Abdülmüttalip Tâliban, Hatuniye Medresesi izlenimlerini Tihaber okurları için kaleme aldı.

Hatuniye Medresesi Rektörlüğü tanıtım günleri vesilesiyle aldığımız basın daveti üzerine gittiğimiz Erzurum Hatuniye Medresesi; gerek fiziki koşulları gerekse de eğitim ve öğretimde uyguladığı bilimsel, yenilikçi ve ilerici metotlarla göz dolduruyor. Selçuklu Sultanı

I. Alâeddin Keykubat’ın kızı Hüdavend Hanım tarafından yaptırılan Erzurum Hatuniye Medresesi’ne (Çifte Minareli Medrese) girildiğinde sağ ve solda sıralanan otuz dört odacık dikkati çekiyor. Medresenin bu ders odacıklarında dini ve pozitif ilimler bir arada okutuluyor. Odacıkların en önemli özelliğiyse içlerine kapılarından başka yerden ışık girmemesi. Bu ışık, kapıdan yansıtma sistemiyle rahlenin üzerine düşecek şekilde ayarlanmış ve böylelikle talebelerin dikkatini rahleden uzaklaştıracak görsel unsurlar bakış alanından silinmiş oluyor.

Rektörlük Halkla İlişkiler Baş Danışmanı Ümmühan Danışman, medresede uygulanan eğitim yöntemleriyle ilgili olarak davetli basın mensuplarına verdiği brifingde, oldukça ilginç bir anekdotu da bizlerle paylaştı: “Hatuniye Medresesi müderrislerinden biri, bir gün başarılı bir talebesini de yanına alarak, alışveriş için Hatuniye Medresesi’nden yüz metre kadar uzaktaki “Taşmağazalar” diye bilinen çarşıya girmiş. Genç talebe ise dışarıda vitrine bakmaya koyulmuş. Bir ara içinden şöyle geçirmiş: ‘Bir taşla acaba kaç tane bardak kırılabilir?’

Biraz sonra hocası ihtiyaç duyduğu malzemeleri almış olarak dükkandan çıkmış ve beraberce medreseye geri dönmüşler. Bir müddet sonra; ders başladığında o zeki talebe, her zamankinden farklı olarak, derste bocalamaya başlamış ve anlatması gereken konuyu anlatamamış. Bu duruma oldukça şaşıran hocası, talebesine, dersini niçin anlatamadığını sorunca; talebe, olanları anlatmış. Beraberce çarşıya çıktıklarında vitrinde gözüne takılan bardakların bir vuruşta kaç tanesini kırabileceğini düşündüğünü, bunun zihnini meşgul ettiğini, bu sebeple de derste anlatması gereken konuya kendisini tam olarak veremediğini ifade etmiş.

Bunun üzerine hoca, hemen dersi bırakmış, talebesinin elinden tuttuğu gibi hemencecik çarşıya götürüp, vitrindeki bardakların parasını peşinen ödeyip, talebenin eline bir taş vererek, bardakları kırmasını istemiş. Talebe, elindeki taşı bardaklara fırlatarak, kırmış ve kafasını meşgul eden bu gereksiz düşünceden kurtulmuş. Medreseye geri döndüklerinde de dersini her zamanki gibi gayet kolay bir şekilde vermiş…”

Hatuniye Medresesi yetkililerinin basın mensuplarıyla paylaştığı bu anekdot, kurumun; eğitim-öğretim faaliyetlerinde; neden rakiplerinden hep birkaç adım önde olduğunun ipuçlarını verir nitelikte. Üniversite yetkililerince ihtimamla ağırlanıp, gayet doyurucu bir şekilde bilgilendirildiğimiz bu gezinin belki de tek eksik yanı; ben dâhil, toplantıya katılan basın mensuplarının ısrarlı sorularına rağmen, yetkililerin ‘bir taşla en fazla kaç tane bardağın kırılabileceği’ sorusuna cevap vermekten kaçınmaları oldu…

Çifte Minareli Medrese adıyla da bilinen Erzurum Hatununiye Medresesi, Anadolu’da bulunan en büyük Selçuklu medresesidir. Kitabesi bulunmadığı için inşa tarihi bilinmeyen yapının, doğu duvarının aynı zamanda kale surunu teşkil etmesi, duvar işçiliğinde malzeme ve yapım farklılıkları olması gibi sebeplerle muhtemelen XII. yüzyılın ortalarına ait bir Saltuklu yapısının kalıntıları üzerine inşa edildiği sanılmakta ve inşa tarihi olarak da XIII. yüzyılın sonlan düşünülmektedir. Çok harap bir vaziyette iken IV. Murad (1623-1640) tarafından tamir ettirilerek, top imalâthanesi haline getirilen bina daha sonra tekrar medrese olarak kullanılmış, Cumhuriyet döneminde ise bir süre için müzeye çevrilmiştir.

GENÇ'ın Yazısı.