Sadaret Makamı’ndan yapılan açıklamaya göre; ABD bundan sonra denizlerde rahat seyr-ü sefer yapabilmek için vergi vermek zorunda kalacak.

Olayın gerçek olup olmadığını araştırmak için Saray-ı Humayun’a giden muhabirimiz, saraya yakın kaynaklardan aldığı bilgiye göre anlaşma her ne kadar gizli tutulsa da Padişah’ın da onayıyla 1795 yılı Kasım ayı ile resmen yürürlüğe girmiş durumda. Her ne kadar ABD tarafı anlaşmanın gizli tutulmasını istese, anlaşmanın yapıldığı haberi İstanbul’daki ecnebi büyükelçiler tarafından Avrupa başkentlerine ulaştırıldı bile.

25 Temmuz 1785’te, Atlantik’te Cadiz açıklarında, ABD bayraklı gemi, Cezayir açıklarında Osmanlı gemileri tarafından ele geçirildi. Bu gemi, Boston limanına bağlı, Kaptan Isaak Stevens’in idaresindeki Maria idi. Arkasından, Philadelphia limanına bağlı, Kaptan O’Brien’in Dauphin’i ayni akıbete uğradı.

1793 Ekim ve Kasım aylarında 11 ABD gemisi daha Osmanlıların eline geçti... Kongre, 27 Mart 1794 yılında, Osmanlı denizcilerine karşı koyacak güçte savaş gemileri inşa edilmesi veya satın alınması için, Başkan George Washington’a 700.000 altına yakın harcama yetkisi verdi. Osmanlıların oluşturduğu deniz tehdidi sayesinde, ABD donanmasının temelleri atılıyordu. 5 Eylül 1795’te ABD bu tehdide karşı bir anlaşma yapmayı kabul etti.

Ve anlaşma 1795 Kasım ayı itibariyle yürürlüğe girdi. Bu anlaşmaya göre ABD, Cezayir’deki esirlerin iadesi ve gerek Atlantik’te, gerekse Akdeniz’de ABD sancağı taşıyan hiçbir tekneye dokunulmaması karşılığında, 642.000 altın ve yılda 12.000 Osmanlı altını (216.000 dolar) ödeyecekti. Dili Türkçe olan ve 22 maddeden oluşan anlaşmaya, Başkan George Washington ve Cezayir Beylerbeyi Hasan Dayı imza koydular... Böylece ABD, yıllık vergiye bağlanmış oldu.

Bu, ABD’nin iki asrı aşkın tarihinde, yabancı bir dille imzalanan tek anlaşma olduğu gibi, yabancı bir devlete vergi ödemeyi kabul eden tek Amerikan belgesidir... ABD tarihinde kendi dilinde olmayan tek uluslar arası anlaşma Türkçedir ve ABD tarihinde vergi vermeyi kabul ettiği tek ülke Osmanlı Imparatorluğudur....


GENÇ'ın Yazısı.