Bu Ne "Bezdiri" Böyle
Türk Dil Kurumu “işyerinde psikolojik taciz” anlamına gelen “mobbing” kelimesinin birebir çevirisinde doğru bir Türkçe karşılığa ulaşamamış ve birkaç gün süren toplantı sonucu “bir veya birkaç kişiyi bezdirme” tanımından yola çıkarak “bezdiri” kelimesini icat etmiş. Elin oğlu yaşıyor, düşünüyor, kavramlaştırıyor, bize de Türkçesini bulmak düşüyor. Onu da doğru dürüst yapabiliyor muyuz, tartışılır.
Türk Dil Kurumu’na bu konuda geniş Osmanlıca kelime hazinemizden istifade etmelerini önersek bilmem dikkate alınır mı? Madem yeni kavramlara karşılık aranıyor, bunlar “muhteşem” kelimelerimizde aransın. İlla bire bir karşılık bulma sıkıntısı yok zaten.“Mobbing” sürü olmak, tıkış tıkış doldurmak gibi anlamlara geliyor ama esas kullanımı farklı. Osmanlıca kelimeler hem geçmişimize ilgiyi artırır, hem de bizi “bezdiri” gibi telaffuzunda bile bezdiren “uyduruk” kelimelerden kurtarır.
Bir de bu tür icatları halka götürmek de faydalı olabilir. Yeni kelimelere karşılık bulma konusunda yarışma açılsa mesela ne güzel olur… Güzel önerilerin geleceğine inanıyorum ben. Türk Dil Kurumu’nun “mouse” kelimesine önerdiği karşılık “fare”, biliyorsunuz. Bizim Yarım Derviş Sinan bir dönem açtığı blogunda “mouse” için “tıklaç” kelimesini önermişti ki hiç de fena değildi.
Mehmet Köprülü'ın Yazısı.