Minik Kar Tanesi Yüreği
Hüseyin Erdoğan
“Bilgiden nasibi olmayanlar da "Allah bizimle konuşsa ya, yahut bize de bir mucize gelse ya!" dediler...” (Bakara, 118) Oysa mucize gençliğine güvenen siyah saçlarındaydı. Bir ayağı kabirde iken yerlere vurdukları ayaklarındaydı. ‘Hiç kar tanesinin yüreği olur mu`’ demeyin. Elbet onun da hamurunda Hakk var.
Hamurunda Hakk olan her zaman muhteşem olmuştur. Tıpkı kar taneleri gibi. Nasıl oluşur kar taneleri` Nasıl oluşur bu kadar nefes kesici güzellik` Elbet size suyun buharlaştığından bir devir dayimle kar, yağmur veya çeşitli vesilelerle yeryüzünü okşadığından bahsetmeyeceğim. Kar tanesinin ortasındaki bildiğimiz doğruları yıkan minicik canlıdan bahsedeceğim. Namı diğer “Pseudomonas syringae”
Su yaklaşık -2°C ile 0°C arasında donar. Kar taneciklerinin ortasındaki bu bakteri ise bunu çeşitli enzimleriyle biraz değiştiriyor ve adeta bir ressam düsturuyla eserini ortaya koyuyor. Bu enzim “ice nucleation protein” kısaca INP olarak adlandırılıyor. Enzim su moleküllerini bir arada tutuyor böylece daha kolay kristalleşiyor ayrıca suyun donma noktasını düşürerek kimyasal reaksiyonun gerçekleşmesi sağlanıyor. Bu reaksiyon sonuç bitkilerin yaprakları zarar görebiliyor. Bazı araştırmacılar genetik müdahalelerle zararı azaltmak için projeler yürütmekte.
Her bir bakteri biribirinden farklı farklı özel kar taneleri yapıyor. Bir dahaki sefere dilinizi dışarı çıkarıp kar tanesi yakalarken bir bakteri de yediğinizi unutmayın! Tabii yediğimiz onca yediğimiz bakteriden, Dünya’nın derinliklerinden atmosferin el değmez katmanlarında dahi yaşayan bakterilerden bîhaber olarak...
Kaynak: How do snowflakes form` The center of a snowflake is a bacterium – Pseudomonas syringae. Science Unraveled 26.06.2012
Genç Bilim'ın Yazısı.