Üç İhlas Bir Fatiha

Sohbet meclisine girildiğinde, dünya kelamı ile manevi kelamı birbirinden ayıran bir çizgidir üç ihlas bir fatiha. Onunla sanki bir boyut kapısından geçilir ve o bir paroladır, sahibine yeni ufuklar belirir. Her zaman aynı hissiyat oluşmayabilir fakat gönül istikrardan ve itidalden vazgeçmemelidir. Üç ihlas bir fatiha bir şifredir nefsin gücüne gider, güç sahibine döner. O zaman buyrun üç ihlas bir fatiha.

Hu

O’ndan geldik O’na döneceğiz. Hu hem başlangıç hem bitiş habercisi bu nedenle. Hay’dan gelen Hu’ya gider sözü de buradan geliyor. Bazı yörelerde “Hu çekmek” diye de bir tabir var. Sohbet meclislerinde sınırları belirleyen bir ifade “Hu” . Arapça’da üçüncü tekil şahsı yani “O” yu temsil eder Hu (hüve). Bu lafız üzerinden tasavvufi metaforlar okunmaktadır. Varlık da O, yokluk da O, varlığı da yokluğu da yaratan “O” şeklinde.

Takkesiz Çıkmam Abi!

Modern bilinç her şeyi simgeleştirir, postmodern de kodlar. Takke taşıdığınızı, takke taktığınızı görenler sizi kodlayacaktır. Dert değil. Onu takmak da taşımak da sünnettir. Bilmiyorlar mı? Bilmez olurlar mı! Onlar takkenin rengine de takılır seni gruplara ayırır, takip eder adının başına şucu bucu yaftasını takarlar. Taksınlar korkma sen de “inadına” renk renk tak. Al takke ver külah değil takkesiz çıkmam abi! Sünnete sarıl o seni karaya çıkaracak pusula…

Sohbet Halkaları

Halka sadece bir metafor değil. Herkesin eşit olduğu bir has daire ve kesintisiz bir akımın tezahürü. Halka halka açılır halka. Ebu Hureyre’nin (r.a.) rivayetiyle hadis-i şerifte şöyle geçmektedir. “Bir cemaat Allah’ın evlerinden bir evde toplanır, Allah’ın kitabını okur ve aralarında müzakere ederlerse, üzerlerine sekînet iner, onları rahmet kaplar ve melekler etraflarını kuşatır. Allah Teâlâ da o kimseleri kendi nezdinde bulunanların arasında anar.” İşte bu nedenle sohbet halkalarında yer almak gereklidir. Sohbet halkaları nerede mi? Her yerde, bu yazıda bile.

Sanal Sohbet Olur mu?

Her şeyin sanallaştığı bir zamanda sohbetler de sanallaşır mı? İnşallah böyle bir şey olmaz ancak irtibatların kopmaması adına şartları zorlayarak teknolojinin kullanılması da gerekmektedir. Ya da tersinden okumak gerekirse Allah internetin de Rabbidir. Ortam sanal diye muhabbetlerin gayriciddi olmaması, nefsin hoşuna gidecek kulvarlara fazla girilmemesi, Allah’ın adının sıkça anılması bir anlamda sohbetin de ihtiva edilmesi değil midir?

Zikir

Gale menna hu (Dedi ki bizim için O’dur) sözüyle başlar zikirler, cehrisi var hafisi var. İkisi de güzeldir. Peygamberimiz’den Hz. Ali’ye ondan da günümüze kadar aktarılmış olan zikir şekli cehri zikirdir yani sesli zikir. Peygamberimiz’den Hz. Ebubekir’e ondan da günümüze kadar aktarılmış olan zikir şekli hafi zikirdir yani sessiz zikir. Tüm sohbetlerde zikir yoktur ancak zikir meclislerinde olmadan da sohbet müdavimi saymayalım kendimizi. Hiç olmazsa A.R. Rahman isimli oskarlı müzisyenin zikr parçasını bir dinlemek lazım.

Yan Semaver Dön Semaver

Sohbetlerin olmazsa olmazı nedir diye sorulsa herhâlde en çok verilen cevap “çay” olur. Çay dervişin mazotu da derler. Çayın eskiden en büyük kaynağı olan semaver üzerine ilahiler yazılırmış. İlahi demişken o da sohbetlerin -özellikle cehri zikirli sohbetlerin- olmazsa olmazıdır. “Yan semaver dön semaver sende bir hal var semaver” dizeleriyle hem meclisin hem de semaverin arkadaşlığının vurgulandığı bir ilahiyi, ya da bir dönem klipiyle de meşhur olan çay ilahisiyle “doldur gardaş çay doldur aşk elinden pay doldur” dizelerini duymuşsunuzdur.

Sekinet

Sohbet ortamları hep gürültülü çok sesli ortamlar gibi algılanır dışardan, aslında tam tersine huzur meclisidir sohbetler. İnsanlar sanki omuz başlarına bir kuş konmuş da en ufak bir hareketlerinde onun “pırrr” deyip uçacağı hissiyatıyla oldukça sakin ve hareketsiz fakat dikkatli olarak dinlerler sohbeti. Sohbet yapanın sözü kesilmez ya da sohbet sırasında izin verilmediği sürece soru sorulmaz. Kulak sohbette kalp ise Allah’la bir olmaya gayret edilir. Bu elbette istenen kıvamdır ancak her sohbet için böyle olduğu söylenemez.

Filmler ve Sohbetler

Birçok filmde sohbet ve zikir meclisleri işlenir, kimisinde dalga geçmeye çalışırlar, kimisi aynen aktarım yapar, kimisi de etkileme amaçlı sunar. Şu ana kadar izlediklerim içinde beni en çok etkileyen Kurtlar Vadisi Irak filmindeki dua ve zikir sahneleridir. Hem gerçekçiliğiyle hem de içeriğiyle oldukça etkileyicidir. Kürtçe ilahinin yer alması birçok kişiyi şaşırtmıştır. Ama daha sonra telefon zil seslerine kadar bu ilahi yerleşmiştir. İyi niyetli bu tür paylaşımların daha çok olmasını ümit ediyoruz.

Sami Yaylalı'ın Yazısı.